ลำดับราชธานีของไทย

ที่ตั้งของอาณาจักรน่านเจ้า

     บทความนี้ ผมไปคัดๆ เอาข้อมูลทางประวัติศาสตร์ของไทยมาหลายๆ ยุคมาเทียบเคียงกันทางด้านมิติของเวลา เพราะยุคบรรพกาลของเรามีหลายๆ อาณาจักร แต่ละอาณาจักรก็ไม่ลำดับเวลาเรียงกัน คือก่อนที่อาณาจักรหนึ่งจะล่มสลาย ก็เกิดอาณาจักรใหม่ของไทยซ้อนขึ้นมาก่อน  สับสนมาตั้งแต่เรียนประถมแล้ว แต่ก็ตั้งคำถามกับครูไม่เป็น หรือไม่กล้าถามครู จะถามเพื่อนก็โง่เหมือนๆ กัน ตกลงเราเป็นลูกหลานของบรรพบุรุษจากอาณาจักรใดกันแน่
      อาณาจักรสุโขทัยเป็นจุดเริ่มต้นของวิชาประวัติศาสตร์ไทย ก็ท่องจำกันมาเรื่อย  ก่อนยุคสุโขทัยก็มีให้อ่านให้รู้จักบรรพบุรุษของเรา แต่อาณาจักรไหนหละมีเป็นต้นตระกูลไทยจริงๆ แต่ไม่ว่าเราจะเชื่อทฤษฎีใดของการกำเนิดชนชาติไทย ผมจะพยายามหาตัวเชื่อมที่เชื่อมรอยต่อของแต่ละยุค  ตัวเชื่อมของผมคือ บุคคลผู้ก่อตั้งราชธานีใหม่หรืออาณาจักรใหม่นั่นเอง ผมจะไม่เขียนประวัติศาสตร์ใหม่นะครับ เพราะเอาของเขามาตัดต่อทั้งดุ้น.....เท่ห์มากเลย
แต่ไม่อ้างอิงแหล่งข้อมูลหรอก เพราะอ้างบ่อยไปในตำรา
อาณาจักรน่านเจ้า พุทธศตวรรษที่ 5 - 12


การแต่งกายของชาวน่านเจ้า

       ผมไม่แน่ใจ คนอ่านจะยอมรับว่าอาณาจักรนี้เป็นบรรพบุรุษของไทยหรือเปล่า กลัวจะนึกไปถึงอารยธรรมของจีนมากกว่าความเป็นไทยซะอีก       ถ้าจะเิริ่มจริงๆ ต้องนับจาก พ.ศ.480 เป็นปีแรกที่กำเนิดอาณาจักรนี้จริงๆ นับตั้งแต่มีการอพยพโยกย้ายมาจากตอนเหนือของจีน มีการรวบรวมนครต่างๆ ทั้งหกเข้าด้วยกันกลายเป็นอาณาจักรน่านเจ้า จนถึงการล่มสลายกลายเป็นส่วนหนึ่งของจีน ลูกหลานของอาณาจักรน่านเจ้าก็เคลื่อนย้ายอพยพลงมาทางใต้ โดยพระเจ้าสิงหนวัติโอรสของพระเจ้าพีล่อโก๊ะมาตั้งอาณาจักรใหม่คืออาณาจักรโยนกเชียงแสน ที่จริงลูกหลานส่วนหนึ่งของอาณาจักรน่านเจ้าลงมาก่อตั้งอาณาจักรใหม่นี้ก่อนที่จะล่มสลายแล้ว  ตั้งแต่ก่อตั้งจนสิ้นสุดลงในปี 1823 ก็นับว่าอาณาจักรน่านเจ้า มีช่วงเวลาแห่งความรุ่งเรืองยาวนานมากกว่าใคร
อาณาจักรโยกนกเชียงแสน พุทธศตวรรษที่ 13
     อาณาจักรโยนกเชียงแสน ประวัติศาสตร์ได้เริ่มขึ้นตั้งแต่นั้นมาจนถึงสมัยพระเจ้าพังคราช ได้ถูกพวกขอมครอบงำทั้งทางการเมืองและศิลปวัฒนธรรม เพราะพื้นที่บริเวณนี้ขอมรุ่งเรืองมาก่อนแล้ว เมื่อพ้นสมัยพระเจ้าพรหม อาณาจักรโยนกเชียงแสนก็เสื่อมลง มีการอพยพลงมาทางใต้สองสาย สายที่สำคัญที่จะเชื่อมโยงไปอีกอาณาจักรหนึ่งคือ สายที่นำโดยพระเจ้าชัยบุรีได้อพยพไปอยู่ที่เมืองนครไทย ซึ่งเป็นที่นิยมของผู้อพยพที่มาจากโยนกเชียงแสนเพราะอยู่ปลายทางการอพยพและมีชาวโยนกเชียงแสนมาอยู่ก่อนจำนวนมากแล้ว ที่เมืองนครไทยนี้ก็มีบุคคลสำคัญที่คิดจะปลดแอกจากพวกขอมคือพ่อขุนบางกลางท่าว และในที่สุดก็สามารถสถาปนาสุโขทัยเป็นราชธานี ได้ในปี พ.ศ.1800 จากวันนั้นเป็นต้นมา อิทธิพลของขอมก็เสื่อมลงเป็นลำดับจนไม่มีอิทธิพลใดๆ ต่อความรุ่งเรืองของชนชาติไทยได้อีก
อาณาจักรล้านนา

สาวๆ ล้านนาในสมัยก่อน
เซ็กซี่แล้วยังขยันได้อีก

     เริ่มก่อตั้งเมื่อพญามังรายทรงสร้างเมืองเชียงใหม่ใน พ.ศ.1839 เพื่อให้เป็นศูนย์กลางการปกครองของเมืองที่อยู่ภายใต้พระราชอำนาจของพระองค์และดำรงอยู่ต่อมาถึง 600 ปีเศษ จนถึง พ.ศ.2442 เมื่อ ร.5 ทรงประกาศยกเลิกหัวเมืองประเทศราช เปลี่ยนฐานะเป็นมณฑลพายัพ 

     อาณาจักรล้านนามีเจ้าผู้ครองอาณาจักรล้านนารวมกันถึง 11 พระองค์ องค์สุดท้ายคือพญาแก้ว หลังรัชสมัยพญาแก้ว ก็ไม่มีเจ้าผู้ครองเมืองเชียงใหม่อีกเพราะเกิดความแตกแยก จนถึงช่วงปลายสมัยกรุงธนบุรี ล้านนาหรือเชียงใหม่ถูกทิ้งร้าง แต่พอถึงรัชสมัย ร.1 ก็ทรงโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้ากาวิละไปเป็นเจ้าผู้ครองเมืองเชียงใหม่ และมีทายาทครองเมืองเชียงใหม่ต่อมาอีกจนถึง พ.ศ.2442
     เห็นมั้ยครับว่า เรามีสองอาณาจักรไทยซ้อนกันถึง 3 ห้วงเวลา (ล้านนา/อยุธยา , ล้านนา/ธนบุึรี

ล้านนา/กรุงเทพฯ) 

อาณาจักรสุโขทัย พุทธศตวรรษ ที่ 18 - 19

แผนที่ประเทศไทยในยุคสุโขทัย

     ผมยังไม่แน่ใจว่า ตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงวันเื่สื่อมของโยนกเชียงแสน นับเวลาได้ถึง 500 ปี มีใครจะนับเวลาหรือเปล่าก็ไม่รู้ สนใจจะนับเป็นห้วงเวลาประวัติศาสตร์ไทยหรือเปล่าก็ไม่รู้ หรือจะมีการยอมรับว่าโยนกเชียงแสนเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ไทยหรือเปล่าก็ไม่ทราบอีกนั่นแหละ แต่ประวัติศาสตร์ก็สร้างตัวเชื่อมจากโยนกเชียงแสนมาที่สุโขทัยจนได้ ตัวเชื่อมก็คือพ่อขุนบางกลางท่าว หรือ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ นั่นเอง ซึ่งประัวัติศาสตร์ไทยก็เริ่มจากปีที่พ่อขุนศรีอินทราทิตย์สถาปนากรุงสุโขทัย ปี 1781 เราเรียนจากตำราในชั้นเรียนมาตั้งแต่ชั้นประถมแล้ว หน้าประวัติศาสตร์ก่อนนั้นไม่ได้พูดถึง ไม่พูดถึงเพราะไม่ยอมรับว่าเป็นชาติไทยหรือเปล่าก็ไม่รู้ ถ้าเรียนวิชาประวัติศาสตร์แล้วไปทำข้อสอบไปตอบอย่างอื่นที่ไม่ใช่พ่้อขุนศรีอินทราทิตย์เป็นปฐมกษัตริย์แล้วหละก็ สอบตกแน่นอน
     สมัยพญาไสลือไท (ไม่รู้จะต้องเอ่ยพระนามเป็นพ่อขุนด้วยหรือเปล่า) สุโขทัยทำสงครามกับอยุธยา (สมัยขุน
หลวงพะงั่ว) ต้องย้ายราชธานีมาอยู่ที่สองแคว (พิษณุโลก) จนถึงสมัยกษัตริย์องค์สุดท้ายของสุโขทัย ก็ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของกรุงศรีอยุธยาเมื่อ พ.ศ.1981 สำหรับช่วงเวลาสั้นๆ นี้ เราก็มีสองอาณาจักรซ้อนกันคือ สุโขทัย/อยุธยา

ซากความรุ่งเรืองในอดีตของอยุธยาศรีรามเทพ

กรุงศรีอยุธยา (พ.ศ.1893 - 2310)
     พ.ศ.1893 พระเจ้าอู่ทองสถาปนากรุงศรีอยุธยา ไม่ขึ้นต่อกรุงสุโขทัย ขณะนั้นคือพญาเลอไทขึ้นครองราชย์ ตั้งแต่ พ.ศ.1860 เป็นต้นมา เรามีสองราชธานีทับซ้อนเวลากันอยู่ ขณะที่อยุธยาถูกสถาปนาขึ้นใหม่ แต่ยังมีกษัตริย์สุโขทัยครองราชย์มาอีกถึง 4 พระองค์ (จากพญาเลอไท) เสมือนหนึ่งสุโขทัยเป็นเมืองขึ้นของอยุธยา
    หลังจากที่สุโขทัยเป็นส่วนหนึ่งของอยุธยาแล้ว ก็ยังมีสองอาณาจักรไทยซ้อนเวลากันก็คือราชอาณาจักรไทยกับอาณาจักรล้านนาเท่านั้น ซึ่งได้กล่าวไปแล้ว ฉะนั้นยุคธนบุรีและกรุงเทพฯ ผมจะไม่กล่าวอีกแล้ว